Labyrinten in Deense Kerken (Frescoschilderijen)

Het is niet alleen in Franse kathedralen, dat er labyrinten te vinden zijn. Ook in verschillende Deense kerken zijn er labyrinten in de vorm van fresco’s nog te vinden of zijn ze er ooit geweest.

In 4 Deense dorpskerken is het nu nog mogelijk labyrinten van het Trojaborg-type geschilderd als kalkschilderingen uit de jaren rond 1400 te zien. In 6 andere kerken heeft men ze gevonden en weer overgekalkt.

In de kerk Gevninge bij Roskilde zijn twee labyrinten, ca. 50 cm in diameter, geschilderd op de muur van de triomfboog. Ze zijn duidelijk te zien boven de gewelven, die gedeeltelijk de labyrinten bedekken.

Op de gewelven van de kerk Hesselager op Oost-Funen is een labyrint, wat ca. 40 cm in diameter is.

In de oude kerk van Skive is er op de west-muur een geschilderd labyrint, ca. 125 cm in diameter, half verscholen achter het orgel.

Het mooiste labyrint is wel die in de kerk van Roerslev ten oosten van Middelfart. Het labyrint is te vinden boven de koorboog en is 125 x 110 cm. Het speciale van dit labyrint is, dat het tweekleurig is.

Van de 7 labyrinten, die overgekalkt zijn (en dus niet meer zichtbaar), zijn er 6 in Jutland en één op Funen.

De 6 Jutlandse bevinden zich allemaal in Midden- en Oost Jutland. Dit zijn kerken van: Bryrup, Gylling, Nim, Skørring (2 stk.) en Taaning. Die op Funen is in de kerk van Vissenbjerg.

Het feit dat oude ”heidense” labyrinten überhaupt te vinden zijn in de christelijke kerken, komt doordat men in het Middeleeuwen de Griekse mythologie verwisselde voor een christelijke symboliek. Het labyrint werd een symbool voor de weg tot God, Minotaurus werd de duivel, en Jezus loste Theseus af als de held, die de weg kon wijzen. Misschien is het het woord van Johannes: ”Ik ben de Weg en de Waarheid en het Leven”(14. stk. 6), waarnaar de vele labyrinten in de Scandinavische fresco’s verwijzen.

De foto’s van de kerk-labyrinten in Denemarken werden genomen door Jeff Saward, Labyrinthos, www.labyrinthos.net.