Het Chartres-Labyrint
Een Labyrintpatroon uit de Middeleeuwen
Het Chartres-labyrint is, net als het Trojaborg-labyrint, een zogenaamd éénweg-labyrint. D.w.z. dat als je het midden bereikt hebt, heb je door alle gangen gelopen. Er zijn geen doodlopende paden. Men wordt de hele weg naar binnen en weer naar buiten geleid. Het systeem is heel harmonisch, er is maar één doorlopende route.
Het Chartres-labyrint is een oud klassiek patroon wat uit de Middeleeuwen stamt. In de stad Chartres in Frankrijk (zuidwest van Parijs) kan men nog steeds dit motief als een vloermozaïek in de oude kathedraal bewonderen.
Franse Kathedralen
Er zijn meer Franse kathedralen, waar een labyrint op verschillende manieren een rol speelt. Het labyrint op de kerkvloer in Chartres is de meest bekende, en tegelijkertijd ook het grootste nog bestaande kerk-labyrint.
Hoe zijn ze gebruikt?
Dat kan men afleiden van de verhalen van de andere Franse kathedralen, die ook labyrinten hebben of hebben gehad.
In deze kathedralen dansten de bisschoppen tijdens de paasdienst samen met de dekens en andere geestelijken (in andere verhalen gevolgd door de pelgrims) bij wijze van een paasdans om het geluk van de Wederopstanding als overwinning over de dood te vieren. Bij het begin van de dans gaf de jongste kanunnik een grote bal aan de decaan of de bisschop. De bal was zo groot, dat hij hem niet in één hand kon houden. Daarna danste men eerbiedig in een bestemt driedelig ritme (Tripudium) door de gangen van het labyrint, waarbij de bisschop de bal steeds in de lucht gooide, hoger en hoger. Duidelijk een beeld van de steeds hoger stijgende zon tijdens het voorjaar. De andere geestelijken volgden hem in een lange stoet, terwijl ze allemaal de oude paaspsalm ”Victimae Paschali Laudes” onder begeleiding van het orgel zongen.
Over Chartres wordt verteld, dat een boetvaardig kruipen op de knieën door het labyrint een bedevaart naar Jerusalem kon vervangen. Zo een boetedoening kon soms wel een heel uur duren.
De foto’s van de kerk-labyrinten in Frankrijk werden genomen door Jeff Saward, Labyrinthos, www.labyrinthos.net.
